![]() |
Autor: M. Urbaczewski, Po Hamlecie, Rysunek uczennicy w programie Paint. Warszawa 2024. Licencja: CC BY-NC-SA 4.0 |
Janusz Korczak
📚 Wychowanie w klasie – śladami Janusza Korczaka
Czy dzisiejsza szkoła może wychowywać z empatią i szacunkiem?
W moim artykule opublikowanym w kwartalniku Opieka. Wychowanie. Terapia podejmuję refleksję nad tym, jak inspiracje z myśli Janusza Korczaka mogą zmieniać codzienną praktykę wychowawczą w klasie.
🟢 Uczeń jako partner, nie obiekt.
🟢 Klasa jako wspólnota, nie system kar.
🟢 Nauczyciel jako towarzysz, nie strażnik.
➡️ Przeczytaj artykuł: „Poszukiwanie nowej drogi wychowania z inspiracji systemu Janusza Korczaka”
✍️ Mirosław Urbaczewski
📖 Kwartalnik „Opieka. Wychowanie. Terapia”, nr 1/2025
#Korczak #Wychowanie #Szkoła #Pedagogika #Empatia #Nauczyciel #Uczniowie
Wychowanie w klasie – śladami Janusza Korczaka
Autor: Mirosław Urbaczewski
Współczesna szkoła staje przed koniecznością odnalezienia nowej drogi wychowawczej – takiej, która wychodzi poza tradycyjny model opartego na dyscyplinie autorytaryzmu. Inspirując się myślą Janusza Korczaka, warto spojrzeć na klasę jako przestrzeń wzajemnego szacunku, partnerstwa i odpowiedzialności, a nie jako miejsce wyłącznie przekazu wiedzy.
Korczak, wielki pedagog, mówił: „Nie ma dzieci – są ludzie”. To jedno z jego najgłębszych przesłań, które wciąż ma ogromne znaczenie w praktyce wychowawczej. Każdy uczeń to osoba z pełnią praw, emocji i potencjału. Wychowanie powinno więc polegać na towarzyszeniu mu w rozwoju, a nie na narzucaniu gotowych schematów.
W artykule „Poszukiwanie nowej drogi wychowania z inspiracji systemu Janusza Korczaka” podkreślam, że: „Wychowanie nie jest procesem jednokierunkowym – uczeń, podobnie jak nauczyciel, wnosi coś od siebie do tej relacji”¹. Tylko poprzez takie partnerstwo możliwe jest budowanie prawdziwej wspólnoty w klasie – miejsca, gdzie każdy głos ma znaczenie.
Korczakowski model to także głęboka troska o emocjonalne potrzeby dziecka. Współczesna klasa powinna być miejscem, gdzie uczniowie nie boją się wyrażać swoich emocji, gdzie błędy są naturalną częścią procesu uczenia się, a nauczyciel jest przewodnikiem, a nie sędzią. Jak pisałem: „Cisza ucznia nie zawsze oznacza brak wiedzy – czasem to wołanie o uwagę”.
Wychowanie inspirowane Korczakiem to wychowanie odpowiedzialne, empatyczne i oparte na zaufaniu. To budowanie szkoły, która nie tylko kształci, ale i wychowuje – szkoły, w której dziecko jest widziane, słuchane i traktowane poważnie.
¹ Urbaczewski, M. (2025). Poszukiwanie nowej drogi wychowania z inspiracji systemu Janusza Korczaka, Opieka. Wychowanie. Terapia, nr 1/2025.
W poszukiwaniu motywacji
Kilka słów związanych z grami, i nie tylko
1. 1.Strona Minecraft Education: https://education.minecraft.net/en-us
2.Minecraft Education / ZPE: https://zpe.gov.pl/a/minecraft-education-juz-na-zpe/D15MAoHtt
3.Gra online: Five Nights at Freddy's: https://fnafgames.io/
4.Gra online: Bartender - the right mix: https://www.crazygames.com/game/bartender-the-right-mix
6.https://poki.com/pl#utm_source=poland
9.https://totaljerkface.com/happy_wheels.tjf
10.Gra online 1v1: https://1v1.lol/
11.Konkurs WawaCraft: https://edukacja.um.warszawa.pl/projekt-wawacraft
12.Konkurs Predator Games: https://predatorgames.pl/pl/home -
będzie ciąg dalszy
13.Roblox: https://www.roblox.com/home
14.https://compute-it.toxicode.fr/
15.TEST- https://itfitness.eu/pl/
- nauczyciel i uczniowie mogą sprawdzić się, np.: w umiejętnościach
wyszukiwania informacji, świetna zabawa z certyfikatem.
17.https://garticphone.com/pl
- dla młodszych „głuchy telefon” gra towarzyska.
18.https://www.geoguessr.com/
- mapa, gdzie jesteś. Logujemy się.
20.https://virtualvacation.us/
- odgadnij, gdzie jesteś na podstawie filmu.
21.Red Blocks Returns 2: https://www.mathplayground.com/logic_red_block_returns_2.html
- jest kilka poziomów.
22.Gra online (rekreacyjna): LOL BEANS: https://lolbeans.io/ - etapy.
23.Strona z kilkoma świetnymi narzędziami
AI: https://deepai.org/
26.https://compute-it.toxicode.fr
27.https://codecombat.com
– gramy zespołowo z uczniami. Python.
28.https://deepai.org
– język angielski, narzędzia do
tworzenia gry tekstowej, druk 3D (.stl)
29.https://glif.app/glifs
Zaloguj się.
30.https://esero.kopernik.org.pl
Dzisiejszy Nauczyciel
Nauczyciel
zmieniający techniki nauczania, dostosowane do ucznia z uwzględnieniem
sztucznej inteligencji (GLIGLISH – narzędzie tłumaczy język obcy. HeyGen.com –
narzędzie do tworzenia awatara, itd.).
AI w rękach
nauczyciela to automatyzacja nauczania. Nie zapominajmy jednak o
refleksji nad AI.
Wytyczne
Komisji Europejskiej dotyczące zakazanych praktyk w zakresie sztucznej
inteligencji:
W szkołach
administratorzy powinni wprowadzić dwuetapowe logowanie do kota
nauczyciela. Nie wolno używać do pracy
zawodowej nauczyciela konta prywatnego ani prywatnych komunikatorów.
Potrzebna jest wiedza o sieci, np.: Trolling, malinformation, misinformation,
deepfake, fake news.
Trolling –
celowe prowokowanie lub drażnienie innych użytkowników internetu poprzez
kontrowersyjne lub obraźliwe komentarze.
Malinformation
– prawdziwa informacja wykorzystana w sposób manipulacyjny, mający na celu
wyrządzenie szkody lub wprowadzenie w błąd.
Misinformation
– fałszywa lub błędna informacja rozpowszechniana bez zamiaru oszustwa.
Deepfake –
technologia wykorzystująca sztuczną inteligencję do tworzenia realistycznych,
ale fałszywych obrazów lub filmów, często służących dezinformacji.
Fake news –
fałszywe wiadomości przedstawiane jako rzetelne informacje, zazwyczaj w celu
manipulowania opinią publiczną.
Nowe
regulacje wyposażyły nauczyciela w laptop. To rozwiązuje problem
bezpieczeństwa cyfrowego w połowie, druga połowa, to programy i sposób użytkowania
tych programów.
Nie powinno się
zakazywać używania AI w szkołach a powinno uczyć jak jej używać, w jakiej
formie powiązać z wiedzą ucznia: wskaż źródło pochodzenia wiedzy, publikacji,
obrazu, informacji, itp.
Dziś
odczytywanie wiadomości w sieci do sztuka i spora umiejętność.
Intuicja kierowana:
prawdziwa odpowiedź to najdłuższe zdanie z pośród innych możliwych odpowiedzi,
to na pewno odpowiedź a, zawsze jest a, powtarza się często a, i tak działają
algorytmy rozumowania „dzisiejszych uczniów”. Czy to źle? Tak po prostu jest.
Szkoła powinna uczyć bycia ludźmi – mówi uczeń na jednej z konferencji, Inny mówi –
nadal stoją w rzędzie ławki, nic się nie zmienia. Kolejny mówi, że chodzi do tej
szkoły tylko dlatego, że są super zajęcia pozalekcyjne. Uczennica podsumowuje
swoją wypowiedź „chodzimy do szkoły, nie chcemy wiedzy nieprzydatnej a chcemy
się rozwijać”. Z kolejnej wypowiedzi, zapisuję „ktoś musi nas słuchać i słyszeć
nasze potrzeby”. Nie bójmy się przekraczać granic – nawet takie zdanie pada. Nauczanie
to proces a nie lista tematów do zrealizowania.
https://portal.librus.pl/szkola/artykuly/przyjazn-w-zyciu-mlodego-czlowieka-dlaczego-jest-wazna